วันอังคารที่ 12 มีนาคม พ.ศ. 2556

ประวัติเปตองและความเป็นมาและกติกา

ประวัติเปตอง
                          
« เมื่อ: มกราคม 08, 2012, 12:39:46 am »

-->

ประวัติ กฎกติกา กีฬาเปตอง
ประวัติ


สันนิษฐานว่ากีฬาเปตองเกิดขึ้นครั้งแรกที่ประเทศกรีก เมื่อประมาณ 2000 ปี ก่อนคริสตกาล โดยใช้ก้อนหินทรงกลมโยนเล่นว่าใครจะโยนได้แม่นยำกว่ากัน เมื่อโรมันครอบครองกรีกก็ได้รับเอาการเล่นกีฬาประเภทนี้ด้วย และนำไปเผยแพร่ในฝรั่งเศสทางตอนใต้เมื่อกรีกเข้าครอบครองฝรั่งเศส ในฝรั่งเศสการเล่นลูกบูลได้พัฒนาเป็นไม้เนื้อแข็งถากเป็นรูปทรงกลมแล้วใช้ตะปูตอกรอบ ๆ เพื่อเพิ่มน้ำหนักให้เหมาะมือ
      ค.ศ. 943 - 1543 การเล่นลูกบูลเป็นที่นิยมอย่างแพร่หลายในประเทศฝรั่งเศส
      - พระเจ้าหลุยส์ที่ 16 ทรงประกาศสงวนกีฬาการเล่นลูกบูลสำหรับผู้ สูงเกียรติและ เล่นได้เฉพาะในพระราชสำนักเท่านั้น
      - พระเจ้านโปเลียนทรงประกาศให้การเล่นลูกบูลเป็นกีฬาประจำชาติ ของประเทศฝรั่งเศส และให้ประชาชนเล่นได้อย่างเสมอภาค ประมาณปี
      พ.ศ. 2443 ฝรั่งเศสออกกฎเกณฑ์ข้อบังคับ กติกาการเล่นลูกบูลโปรวังซาล โดยให้วิ่ง 3 ก้าว ก่อนโยนลูกบูล
      พ.ศ. 2453 ณ ตำบลลาซิ-โอต้าท์ เมืองท่ามาร์แชลด์ ทางตอนใต้ของประเทศฝรั่งเศส ได้มีการเปลี่ยนแปลงการเล่นกีฬาลูกบูล-โปรวังซาล โดยไม่ต้องวิ่ง 3 ก้าวก่อนโยนลูกบูล แต่ให้ยืนโยนจากในวงกลม 
      พ.ศ. 2481 - ก่อตั้งสหพันธ์เปตองและโปรวังซาล - ใช้ลูกบูลโลหะผสมเหล็กกล้า ข้างในกลวง
      พ.ศ. 2488 กีฬาลูกบูลโปรวังซาลแพร่หลายมากในฝรั่งเศสและอาณานิคมของ ฝรั่งเศส แบ่งการเล่นเป็น 3 ประเภท คือ
1. ลิโยเน่ส์
2. โปรวังซาล (วิ่ง 3 ก้าว ก่อนโยนลูกบูล)
3. เปตอง คำว่า Petanque มาจากคำในภาษาฝรั่งเศสว่า บิเยส์-ตองเกร์ ซึ่งมีความหมายว่า ให้ยืนสองเท้าชิดติดกัน ต่อมาเปลี่ยนเป็น เปตอง

กฎกติกา

การเล่น (PALY)

ข้อที่ 5 ข้อกำหนดเรื่องสนาม (Article 5 - Terrain regulations)
- กีฬาเปตองเล่นกันบนพื้นสนามทั่วไป อย่างไรก็ตาม โดยการกำหนดของคณะกรรมการจัดการแข่งขัน หรือกรรมการผู้ตัดสิน นักกีฬาอาจจะถูกกำหนดให้กระทำการแข่งขันในสนามที่ถูกกำหนดขอบเขต ในกรณีนี้สนามที่ถูกกำหนด ถ้าเป็นการแข่งขันระดับชาติ และระดับนานาชาติ ขนาดของสนามจะต้องมีความกว้าง 4 เมตร และยาว 15 เมตร เป็นอย่างน้อย ( Pétanque is played on any terrain. However, by a decision of the Organising Committee or the Umpire, the teams may be asked to play on a marked terrain. In this case, the latter must, for National Championships and International Competitions, have the following minimum dimensions: 4m. wide and 15m. long.)
- สำหรับการแข่งขันระดับอื่น ๆ สหพันธ์ (ผู้จัดการแข่งขัน)อาจอนุญาตให้ลดขนาดของสนามลง แต่ต้องไม่น้อยกว่า 12 ม. x 3 ม.(For other competitions the Federations may permit variations relative to these minima, subject to their dimensions not being below 12m. x 3m.)
- ในกรณีที่สนามแข่งขันสองสนามอยู่ติดกันโดยมีเส้นหัวสนามของสนามหนึ่ง และท้ายสนามของอีกสนามหนึ่งร่วมกันอยู่ เส้นที่ใช้ร่วมกันนี้ให้ถือว่าเป็นเส้นฟาวล์ ( When playing areas are placed end to end, the end lines of the lanes, which are common to both playing areas, are classed as dead ball lines. )
- ถ้ารอบบริเวณสนามนั้นถูกกั้นด้วยเครื่องกั้นที่มีความแข็งเครื่องกั้นนี้จะต้องอยู่นอกเหนือ และอยู่ห่างจากเส้นฟาวล์อย่างน้อย 30 ซม. และเส้นฟาวล์จะเป็นเส้นที่ล้อมรอบเส้นสนามแข่งขันโดยมีระยะห่างจากเส้นสนามอย่างมากไม่เกิน 4 เมตร(When the terrains of play are enclosed by solid barriers, these must be beyond the dead ball line and at a minimum distance of 30 cm. from the latter. The dead ball line will encircle the exterior of the playing area at a maximum distance of 4 metres.)
- กติกานี้ให้บังคับใช้กับสนามที่ใช้แข่งขันในรอบชิงชนะเลิศด้วย (These arrangements are, of course, applicable to the area on which the final are played.)
- การแข่งขันกำหนดให้ใช้ 13 คะแนน แต่ถ้าเป็นการแข่งขันระบบแบ่งสาย และการแข่งขันรอบคัดเลือกอาจใช้การแข่งขัน 11 คะแนนก็ได้( Games are played up to 13 points, with the possibility of leagues and qualifying heats being played to 11 points.)

ข้อที่ 6 กฎข้อบังคับในเรื่องวงกลม (Article 6 –Start of play - Rules regarding the circle)
- ผู้เล่นจะต้องโยนเหรียญเพื่อเสี่ยงทายว่าทีมใดจะเป็นฝ่ายเลือกสนาม และเป็นฝ่ายเริ่มโยนลูกเป้า(The players must toss up to decide which team will choose the terrain and be the first to throw the jack.)
- ถ้าหากสนามแข่งขันถูกกำหนดไว้แล้วโดยคณะกรรมการจัดการแข่งขัน ก็จะต้องเริ่มโยนลูกเป้าในสนามที่กำหนดไว้นั้น ทีมที่เข้าแข่งขันไม่สามารถไปเล่นในสนามอื่นๆ โดยไม่ได้รับอนุญาตจากกรรมการผู้ตัดสินได้(If the terrain has been designated by the organizers, the jack must be thrown on that terrain. The team must not go to a different terrain without the Umpire's permission.)
- ผู้เล่นคนใดคนหนึ่งของทีมที่ชนะการเสี่ยงทายเป็นผู้เลือกจุดเริ่มเล่น และวาดวงกลมที่มีขนาดใหญ่พอที่ผู้เล่นสามารถเข้าไปยืนได้เต็มฝ่าเท้าทั้งสองข้าง แต่อย่างไรก็ตาม วงกลมที่ถูกวาดขึ้นมานี้ วัดแล้วจะต้องมีเส้นผ่าศูนย์กลางไม่น้อยกว่า 35 ซม. หรือไม่มากกว่า 50 ซม. (Any member of the team winning the toss chooses the starting point and traces a circle on the ground such that the feet of the players may be placed entirely inside it. However, it may not measure less than 35cm. or more than 50cm. in diameter. )
- ในกรณีที่ใช้วงกลมสำเร็จรูปเป็นอุปกรณ์การแข่งขัน วงกลมนี้จะต้องมีเส้นผ่าศูนย์กลาง 50 ซม.โดยวัดที่เส้นขอบในของวงกลม (Where a prefabricated circle is used, it must have an internal diameter of 50cms.)
- วงกลมที่ถูกต้องสำหรับการโยนลูกเป้าตามสิทธิ 3 ครั้งที่อนุญาตในกติกา จะต้องถูกวาดขึ้นมา หรือวางอยู่ห่างจากสิ่งกีดขวางใด ๆ และจากเส้นฟาวล์อย่างน้อย 1 เมตร แต่สำหรับการแข่งขันในระบบสนามเปิดนอกเหนือจากที่กล่าวแล้ววงกลมต้องอยู่ห่างจากวงกลมอื่น ๆ ที่กำลังแข่งขันอยู่เช่นกัน อย่างน้อย 2 เมตร ( The circle, valid for the three consecutive throws allowed to the team, must be drawn or placed at least a metre from any obstacle, or from an out of bounds area and, for competitions on open terrains, at least 2 metres from another throwing circle in use)
-ทีมซึ่งโยนลูกเป้าจะต้องลบวงกลมอื่นๆที่ไม่ได้ใช้แล้วที่อยู่ใกล้วงกลมที่กำลังจะใช้แข่งขันออกให้หมด(The team that throws the jack must erase all throwing circles near the one it is going to use.)
- พื้นที่ภายในวงกลมอาจสามารถถูกปรับให้เรียบระหว่างการเล่นในเที่ยวนั้นได้ แต่จะต้องถูกกลบกลับให้ดีดังเดิมเมื่อการเล่นเที่ยวนั้นจบลง หรือย่างช้าที่สุดต้องทำให้เรียบร้อยก่อนที่การโยนลูกเป้าในเที่ยวต่อไปจะเริ่มขึ้น(The interior of the circle can be completely cleared of grit/pebbles etc. during the end but must be put back in good order at the end of the latter or, at the latest, before the throwing of the jack at the following end.)
- วงกลม (ทั้งวงเก่า และที่กำลังใช้อยู่ ) จะไม่ถือว่าเป็นพื้นที่ต้องห้ามสำหรับการแข่งขัน (The circle is not considered to be an out of bounds area.)
- เท้าทั้งสองข้างของผู้เล่นที่จะโยนลูก ต้องอยู่ในวงกลม โดยห้ามสัมผัส (เหยียบ) เส้นรอบวง และเท้าของผู้ที่โยนลูกจะต้องไม่ออกนอกวงกลมหรือยกขึ้นจากพื้น ก่อนที่ลูกเปตองที่โยนไปจะตกสัมผัสพื้นสนาม และห้ามอวัยวะส่วนอื่นใดของร่างกายผู้โยนลูกแตะถูกพื้นที่นอกวงกลม ยกเว้นคนพิการในขาส่วนล่างเท่านั้นที่อนุญาตให้วางเท้าข้างเดียวในวงกลมได้ (The feet must be entirely on the inside of the circle, not encroach on its perimeter and they must not leave it or be lifted completely off the ground until the thrown boule has touched the ground. No part of the body may touch the ground outside the circle. As an exception, those who are disabled in a lower limb are authorised to place only one foot inside the circle.)
- สำหรับนักกีฬาผู้ซึ่งต้องนั่งโยนจากรถเก้าอี้ล้อ อย่างน้อยวงล้อด้านหนึ่งของรถ ( ด้านเดียวกับแขนที่ใช้โยนลูก)จะต้องอยู่ในวงกลม (For players throwing from a wheelchair, at least one wheel [ that on the side of the throwing arm ] must rest inside the circle.)
      สันนิษฐานว่ากีฬาเปตองเกิดขึ้นครั้งแรกที่ประเทศกรีก เมื่อประมาณ 2000 ปี ก่อนคริสตกาล โดยใช้ก้อนหินทรงกลมโยนเล่นว่าใครจะโยนได้แม่นยำกว่ากัน เมื่อโรมันครอบครองกรีกก็ได้รับเอาการเล่นกีฬาประเภทนี้ด้วย และนำไปเผยแพร่ในฝรั่งเศสทางตอนใต้เมื่อกรีกเข้าครอบครองฝรั่งเศส ในฝรั่งเศสการเล่นลูกบูลได้พัฒนาเป็นไม้เนื้อแข็งถากเป็นรูปทรงกลมแล้วใช้ตะปูตอกรอบ ๆ เพื่อเพิ่มน้ำหนักให้เหมาะมือ
      ค.ศ. 943 - 1543 การเล่นลูกบูลเป็นที่นิยมอย่างแพร่หลายในประเทศฝรั่งเศส
      - พระเจ้าหลุยส์ที่ 16 ทรงประกาศสงวนกีฬาการเล่นลูกบูลสำหรับผู้ สูงเกียรติและ เล่นได้เฉพาะในพระราชสำนักเท่านั้น
      - พระเจ้านโปเลียนทรงประกาศให้การเล่นลูกบูลเป็นกีฬาประจำชาติ ของประเทศฝรั่งเศส และให้ประชาชนเล่นได้อย่างเสมอภาค ประมาณปี
      พ.ศ. 2443 ฝรั่งเศสออกกฎเกณฑ์ข้อบังคับ กติกาการเล่นลูกบูลโปรวังซาล โดยให้วิ่ง 3 ก้าว ก่อนโยนลูกบูล
      พ.ศ. 2453 ณ ตำบลลาซิ-โอต้าท์ เมืองท่ามาร์แชลด์ ทางตอนใต้ของประเทศฝรั่งเศส ได้มีการเปลี่ยนแปลงการเล่นกีฬาลูกบูล-โปรวังซาล โดยไม่ต้องวิ่ง 3 ก้าวก่อนโยนลูกบูล แต่ให้ยืนโยนจากในวงกลม 
      พ.ศ. 2481 - ก่อตั้งสหพันธ์เปตองและโปรวังซาล - ใช้ลูกบูลโลหะผสมเหล็กกล้า ข้างในกลวง
      พ.ศ. 2488 กีฬาลูกบูลโปรวังซาลแพร่หลายมากในฝรั่งเศสและอาณานิคมของ ฝรั่งเศส แบ่งการเล่นเป็น 3 ประเภท คือ
1. ลิโยเน่ส์
2. โปรวังซาล (วิ่ง 3 ก้าว ก่อนโยนลูกบูล)
3. เปตอง คำว่า Petanque มาจากคำในภาษาฝรั่งเศสว่า บิเยส์-ตองเกร์ ซึ่งมีความหมายว่า ให้ยืนสองเท้าชิดติดกัน ต่อมาเปลี่ยนเป็น เปตอง


กฎกติกาเปตอง
          ข้อที่ 5 ข้อกำหนดเรื่องสนาม (Article 5 - Terrain regulations)
    - กีฬาเปตองเล่นกันบนพื้นสนามทั่วไป อย่างไรก็ตาม โดยการกำหนดของคณะกรรมการจัดการแข่งขัน หรือกรรมการผู้ตัดสิน นักกีฬาอาจจะถูกกำหนดให้กระทำการแข่งขันในสนามที่ถูกกำหนดขอบเขต ในกรณีนี้สนามที่ถูกกำหนด ถ้าเป็นการแข่งขันระดับชาติ และระดับนานาชาติ ขนาดของสนามจะต้องมีความกว้าง 4 เมตร และยาว 15 เมตร เป็นอย่างน้อย ( Pétanque is played on any terrain. However, by a decision of the Organising Committee or the Umpire, the teams may be asked to play on a marked terrain. In this case, the latter must, for National Championships and International Competitions, have the following minimum dimensions: 4m. wide and 15m. long.)
       - สำหรับการแข่งขันระดับอื่น ๆ สหพันธ์ (ผู้จัดการแข่งขัน)อาจอนุญาตให้ลดขนาดของสนามลง แต่ต้องไม่น้อยกว่า 12 ม. x 3 ม.(For other competitions the Federations may permit variations relative to these minima, subject to their dimensions not being below 12m. x 3m.)
      - ในกรณีที่สนามแข่งขันสองสนามอยู่ติดกันโดยมีเส้นหัวสนามของสนามหนึ่ง และท้ายสนามของอีกสนามหนึ่งร่วมกันอยู่ เส้นที่ใช้ร่วมกันนี้ให้ถือว่าเป็นเส้นฟาวล์ ( When playing areas are placed end to end, the end lines of the lanes, which are common to both playing areas, are classed as dead ball lines. )
     - ถ้ารอบบริเวณสนามนั้นถูกกั้นด้วยเครื่องกั้นที่มีความแข็งเครื่องกั้นนี้จะต้องอยู่นอกเหนือ และอยู่ห่างจากเส้นฟาวล์อย่างน้อย 30 ซม. และเส้นฟาวล์จะเป็นเส้นที่ล้อมรอบเส้นสนามแข่งขันโดยมีระยะห่างจากเส้นสนามอย่างมากไม่เกิน 4 เมตร(When the terrains of play are enclosed by solid barriers, these must be beyond the dead ball line and at a minimum distance of 30 cm. from the latter. The dead ball line will encircle the exterior of the playing area at a maximum distance of 4 metres.)
     - กติกานี้ให้บังคับใช้กับสนามที่ใช้แข่งขันในรอบชิงชนะเลิศด้วย (These arrangements are, of course, applicable to the area on which the final are played.)
    - การแข่งขันกำหนดให้ใช้ 13 คะแนน แต่ถ้าเป็นการแข่งขันระบบแบ่งสาย และการแข่งขันรอบคัดเลือกอาจใช้การแข่งขัน 11 คะแนนก็ได้( Games are played up to 13 points, with the possibility of leagues and qualifying heats being played to 11 points.)

ความเป็นมาของเปตอง


      กีฬาเปตองได้เริ่มเข้ามาในประเทศไทยเมื่อ พ.ศ 2518 โดยการริเริ่มของนายจันทร์ โพยหาญ ซึ่งเป็นผู้ บุกเบิก และนำกีฬาเปตองเข้ามาเผยแพร่ให้คนได้รู้จักอย่างเป็นทางการคนแรก แต่ขณะนั้นยังขาดอุปกรณ์ การเล่นเปตอง (ลูกบูล) จึงได้ปรึกษา และชักชวนนายดนัย ตรีทัศนาถาวร และนายชัยรัตน์ คำนวณ ซึ่งเป็น นักธุรกิจที่มีชื่อเสียงมากในขณะนั้นเป็นผู้ลงทุนสั่งลูกเปตองเข้ามาจำหน่ายและเผยแพร่ในประเทศไทย
     แต่เปตองเป็นกีฬาที่ใหม่อยู่มากในเมืองไทย ยังมีคนรู้จักน้อยลูกเปตองยังจำหน่ายไม่ได้แต่ นายดนัย ตรีทศ-ถาวร ซึ่งเป็นผู้ที่มองการณ์ไกล และเห็นประโยชน์ และความสำคัญของกีฬาเปตอง จึงได้ทำการจ่ายแจกให้แก่ส่วนราชการ ทหาร ตำรวจ รวมทั้งภาคเอกชนที่สนใจทั่วไป เพื่อเป็นการเชิญชวนให้หันมาเล่นกีฬาประเภทนี้ดูบ้าง
     ต่อมานายจันทร์ โพยหาญ ได้นำเรื่องนี้ไปปรึกษากันนายศรีภูมิ สุขเนตร ซึ่งเป็นอดีตนักเรียนเก่าฝรั่งเศส ซึ่งมีความรู้ ความสามารถในเรื่องของกีฬาเปตองเป็นอย่างดี และอีกท่านยังไม่ได้กล่าวนาม ได้ร่วมกันจัดตั้งสมาคมเปตองและโปรวังซาลแห่งประเทศไทยขึ้น เมื่อวันที่ 18 พฤศจิกายน 2519 โดยมีนายศรีภูมิ สุขเนตร เป็นนายกสมาคมคนแรกแต่ก็ไม่ได้รับความสำเร็จเท่าที่ควร เพราะยังขาดผู้สนับสนุน จนคิดว่าจะล้มเลิกความมุ่งหมายที่จะเผยแพร่ต่อไปอีก แต่โชคยังเข้าข้างผู้ที่มุ่งหวังกระทำความดีเสมอ ตราบเมื่อสมเด็จพระศรีนครินทรบรมราชชนนี เสด็จพระราชดำเนินที่เขื่อนห้วยหลวง จังหวัดอุดรธานี เมื่อ พ.ศ 2521 นายจันทร์ โพยหาญ ได้นำอุปกรณ์กีฬาเปตองไปแนะนำวิธีการเล่นให้แก่ข้าราชบริพาร และพระองค์ทรงโปรดปรานมาก ทรงรับสั่งว่า “พระองค์เคยเล่นกีฬาประเภทนี้ตั้งแต่พระองค์พระชนมายุ 30 กว่า กีฬาเปตองมีประโยชน์มากได้ทั้งบริหารร่างกายเพื่อให้มีสุขภาพดี และสร้างสรรค์ความสามัคคีในหมู่คณะซึ่งมีประโยชน์มากมายสำหรับคนไทย ขอให้นายจันทร์ โพยหาญ จงทำหน้าที่ต่อไป พระองค์ช่วยส่งเสริม และเผยแพร่ให้อีกทางหนึ่ง”
     วันที่ 9 ตุลาคม 2527 สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนีทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ รับสมาคมเปตองและโปรวังซาลแห่งประเทศไทย ไว้ในพระราชูปถัมภ์ เมื่อวันที่ 22 เมษายน 2530 ได้เปลี่ยนชื่อสมาคมเปตอง และโปรวังซาลเป็นสหพันธ์เปตองแห่งประเทศไทยในพระราชูปถัมภ์สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี ต่อม่ได้แก้ไขข้อบังคับสหพันธ์ฯ เพื่อให้เป็นไปตาม พ.ร.บ. การกีฬาแห่งประเทศไทยจึงเปลี่ยนชื่อเป็นสหพันธ์เปตองแห่งประเทศไทยเป็น “สมาคมเปตองแห่งประเทศไทย” เมื่อวันที่ 12 มิถุนายน 2543 และได้รับการรับรองจากการกีฬาแห่งประเทศไทย สนับสนุนงบประมาณเป็นเงินอุดหนุนสมาคมฯ ประจำปีจากรัฐบาลตั้งแต่ปี ค.ศ 2538 เป็นต้นมา จนถึงปัจจุบัน